ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ: ಪೂಜೆ ವಿಧಾನ, ಮಂತ್ರ ಮತ್ತು ವ್ರತಕಥೆ..!
ಫಾಲ್ಗುಣ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಏಕಾದಶಿಯನ್ನು ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಮಲಕಿ ಅಂದರೆ ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ. ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ಥಾನ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿಯ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ, ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವು ಸ್ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಯಸುವವರಿಗೆ, ಫಾಲ್ಗುಣ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಪುಷ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಏಕಾದಶಿಯ ಉಪವಾಸವು ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಈ ದಿನ ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ ಮರದ ಪೂಜೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ಪೌರಾಣಿಕ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ವಿಷ್ಣು ಬ್ರಹ್ಮನಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದಾಗ, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವನು ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ ಮರಕ್ಕೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದನು. ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವು ಆದಿ ವೃಕ್ಷದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗದಲ್ಲೂ ದೇವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ವ್ರತ ಕಥೆ:
ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ ಚಿತ್ರಸೇನ ಎಂಬ ರಾಜನಿದ್ದ. ಚಿತ್ರಸೇನನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪರಮ ಭಕ್ತನಾಗಿದ್ದನು, ಅವನು ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಆಚರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಂದ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆದನು. ಒಮ್ಮೆ ರಾಜನು ತನ್ನ ಸೈನಿಕರೊಂದಿಗೆ ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಹೋದನು, ಅಲ್ಲಿ ಅವನು ತನ್ನ ಸೈನಿಕರೊಂದಿಗೆ ಬುಡಕಟ್ಟು ಪುರುಷರ ಸೆರೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದನು. ಅಲ್ಲಿ, ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಆಚರಣೆಯಂತೆ, ರಾಜನು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರ ದೇವರನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ತನ್ನ ಪ್ರಾಣ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧನಾದನು. ಅವನನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವಾಗ, ರಾಜನು ಪ್ರಜ್ಞಾಹೀನನಾಗಿ ಬಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಅವನ ದೇಹದಿಂದ ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣವು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಬೆಳಕು ಎಲ್ಲಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಪುರುಷರನ್ನು ಕೊಂದಿತು.
ನಂತರ, ರಾಜನು ಜಾಗೃತನಾದನು ಮತ್ತು ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿಯ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸಿರುವ ಪುಣ್ಯದ ಫಲವಾಗಿ, ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವು ನಿನ್ನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದನು ಎಂದು ಅಗೋಚರ ಧ್ವನಿಯೊಂದು ಹೇಳಿತು.
ಅಮಲಕಿ ಎಕಾದಶಿ ಮಂತ್ರ:
- ಓಂ ನಾರಾಯಣಾಯ ನಮಃ.
- ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಗೋವಿಂದ ಹರೇ ಮುರಾರೆ |
ಹೇ ನಾಥ ನಾರಾಯಣ ವಾಸುದೇವಾಯ. - ಓಂ ವಿಷ್ಣವೇ ನಮಃ
- ಓಂ ಹೂಂ ವಿಷ್ಣವೇ ನಮಃ
- ಓಂ ನಮೋ ನಾರಾಯಣ|
ಶ್ರೀ ಮನ್‌ ನಾರಾಯಣ ನಾರಾಯಣ ಹರಿ ಹರಿ|| - ಓಂ ನಾರಾಯಣಾಯ ವಿದ್ಮಹೇ|
ವಾಸುದೇವಾಯ ಧೀಮಹೀ|
ತನ್ನೋ ವಿಷ್ಣು ಪ್ರಚೋದಯಾತ್||.
ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ಪೂಜೆ ವಿಧಾನ:
- ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ಉಪವಾಸದ ಮೊದಲ ದಿನದಂದು ದಶಮಿಯ ರಾತ್ರಿ ಏಕಾದಶಿ ಉಪವಾಸದಿಂದ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾ ಉಪವಾಸ ಮಾಡಬೇಕು.
- ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿಯ ದಿನ ಮುಂಜಾನೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ನಂತರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೂರ್ತಿಯ ಮುಂದೆ ನಿಂತು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಎಳ್ಳು, ಕುಶ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದು ಸುಖ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಬಯಕೆಯಿಂದ ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿಯ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡಿ. ನನ್ನ ಈ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸು ಎಂದು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ.
- ಆ ನಂತರ ‘ಮಮ ಕಾಯಿಕವಾಚಿಕಮಾನಸಿಕ ಸಾಂಸರ್ಗಿಕಪಾತಕೋಪಪಾತಕದುರಿತ ಕ್ಷಯಪೂರ್ವಕ ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿಪುರಾಣೋಕ್ತ ಫಲ ಪ್ರಾಪ್ತಯೈ ಶ್ರೀ ಪರಮೇಶ್ವರಪ್ರೀತಿ ಕಾಮನಾಯೈ ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ವ್ರತಮಹಾನ್ ಕರಿಷ್ಯೇ’ ಎಂಬ ಈ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸಿ ಉಪವಾಸದ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿ.
- ತಪಸ್ಸಿನ ನಂತರ ಷೋಡಶೋಪಚಾರದೊಂದಿಗೆ ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸಬೇಕು.
- ಭಗವಂತನನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದ ನಂತರ ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ ಮರವನ್ನು ಪೂಜಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಿ.
- ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ಮರದ ಸುತ್ತಲಿನ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಗೋಮಯದಿಂದ ಪವಿತ್ರಗೊಳಿಸಿ.
- ಮರದ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಪೀಠವನ್ನು ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ ಕಲಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ.
- ಈ ಕಲಶಕ್ಕೆ ದೇವತೆಗಳನ್ನು, ತೀರ್ಥರನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾಗರವನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿ.
- ಕಲಶದಲ್ಲಿ ಸುಗಂಧ ಮತ್ತು ಪಂಚ ರತ್ನವನ್ನು ಇರಿಸಿ.
- ಅದರ ಮೇಲೆ ಪಂಚ ಪಲ್ಲವ ಇಟ್ಟು ನಂತರ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಿ.
- ಶ್ರೀಖಂಡ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಗಂಧದ ಕಲಸಿ ಅದನ್ನು ಕಲಶದ ಮೇಲೆ ಲೇಪಿಸಿ ಮತ್ತು ವಸ್ತ್ರ ಧಾರಣೆ ಮಾಡಿ.
- ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆರನೇ ಅವತಾರವಾದ ಪರಶುರಾಮನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಕಲಶದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿ ಮತ್ತು ಪರಶುರಾಮನಿಗೆ ವಿಧಿವತ್ತಾಗಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ.
- ರಾತ್ರಿ ಭಗವತ್ ಕಥಾ ಮತ್ತು ಭಜನೆ ಪಠಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿ.
- ದ್ವಾದಶಿಯ ದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ ಅನ್ನವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿ, ದಕ್ಷಿಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಪರಶುರಾಮನ ವಿಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ಕಲಶವನ್ನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿ.
- ಈ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ನಂತರ, ಪಾರಾಯಣ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮಗಳು:
- ಏಕಾದಶಿಯ ದಿನದಂದು ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ ಮರಕ್ಕೆ ಒಂಬತ್ತು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕಿ ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸುವುದರಿಂದ ಅದೃಷ್ಟ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯದ ಆಶೀರ್ವಾದ ಸಿಗುತ್ತದೆ.
- ಈ ದಿನ ಪರಶುರಾಮ, ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದು ಮುಖ್ಯ.
- ಈ ದಿನದಂದು, ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯರು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಗೆ ಅಲಂಕಾರಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದರಿಂದ ಪತಿಯ ಆಯಸ್ಸು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ.
- ಏಕಾದಶಿಯ ರಾತ್ರಿ ಶ್ರೀಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ಮುಂದೆ ಒಂಬತ್ತು ದೀಪವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುವುದರಿಂದ ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು-ಲಕ್ಷ್ಮಿಯರ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದ ಅಪಾರವಾದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ.
- ಈ ದಿನ ಅಶ್ವತ್ಥ ವೃಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸಕ್ಕರೆ ಮಿಶ್ರಿತ ನೀರು ನೈವೇದ್ಯ ಮಾಡಿ, ಸಾಯಂಕಾಲ ಅರಳಿ ಮರದ ಬುಡನಲ್ಲಿ ತುಪ್ಪದ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚುವುದರಿಂದ ಋಣ ವಿಮೋಚನೆ ಮತ್ತು ಧನ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಈ ದಿನ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಶಿವನಿಗೆ ಗುಲಾಲ್‌ನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದರಿಂದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತವೆ.
ಸಂಪತ್ತು, ಆರೋಗ್ಯ, ಐಶ್ವರ್ಯ ಹಾಗೂ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ವ್ರತವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುವುದು. ಅಮಲಕಿ ಏಕಾದಶಿ ವ್ರತದಂದು ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆರಾಧನೆಯೊಂದಿಗೆ ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿ ಮರವನ್ನು ಕೂಡ ಪೂಜಿಸುವುದು ವಿಶೇಷ..
